Η σημασία του ρόλου της μαίας φαίνεται από όλη την πορεία της μαιευτικής εξέλιξης. Ένας από τους βασικούς πυρήνες είναι η δημιουργία ενός ζεστού κι ασφαλούς περιβάλλοντος για το νεογνό και η προστασία του. Την παλαιολιθική εποχή τα θηλαστικά μέσω της παρατήρησης, είχαν αποκτήσει τεχνικές για να έχουν ένα πιο ασφαλές περιβάλλον για το νεογνό (π.χ. θέση βαθύ κάθισμα για τον τοκετό, έναρξη θηλασμού).
Ένας άλλος βασικός πυρήνας είναι ότι η φροντίδα και υποστήριξη της μαίας, έχει στο κέντρο της την οικογένεια. Αυτή η στροφή ξεκινά την βιβλική εποχή, όπου η μαία ενίσχυσε την συμμετοχή του συζύγου στον τοκετό, ενώ ήταν υπεύθυνη για την διεκπεραίωση των φυσιολογικών τοκετών και είχε εκπαίδευση στην εκτίμηση των κολπικών εξετάσεων και την προβολή του εμβρύου. Τότε ξεκίνησε και η χρήση του καθίσματος για τον τοκετό. Την περίοδο αυτή υπήρχε πολύ μεγάλος σεβασμός στο πρόσωπο και το έργο της μαίας.
Κατά την Αιγυπτιακή περίοδο, η μαιευτική πήρε την μορφή αυτόνομου επαγγέλματος. Οι μαίες της Αιγύπτου είχαν πιο κλινική κατεύθυνση σε σχέση με το παρελθόν, καθώς μπορούσαν να εκτιμήσουν την πιθανή ημερομηνία τοκετού αλλά και την εξέλιξή του, έκαναν χρήση περισσοτέρων καθισμάτων τοκετού, ενώ ήταν φημισμένες για την γνώση τους στη χρήση βοτάνων για τον τοκετό.
Στα χρόνια της Ελληνορωμαϊκής εποχής, ο ελληνικός πολιτισμός, διαμόρφωσε την μαιευτική ως επιστημονικό επάγγελμα, που ήταν αξιοσέβαστο, κοινωνικό, αυτόνομο και αμειβόμενο. Η μαία ήταν μαζί με την γυναίκα σε όλη την διάρκεια του τοκετού για να προσφέρει υποστήριξη, ενθάρρυνση, καθοδήγηση κι ανακούφιση. Ήταν μαζί με την γυναίκα για να προτείνει θέσεις και στάσεις κατά τον τοκετό, να βοηθήσει με τον ρυθμό της αναπνοής, να κάνει μασάζ στο περίνεο και τελικά να βοηθήσει την γυναίκα να γεννήσει το παιδί της. Ο αρχαίος Έλληνας ιατρός Σορανός από την Έφεσο, στο έργο του «Γυναικεία» (2ος αι. π.Χ.) γράφει ότι μια «άριστη μαία» πρέπει να είναι εγγράμματη, ψύχραιμη, με καλή μνήμη, αξιοσέβαστη, με άρτιες τις αισθήσεις της, αρτιμελής, εύρωστη, να δείχνει συμπόνια και να έχει απαλά χέρια.
Στα χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας δημιουργήθηκε το πρώτο μαιευτικό νοσοκομείο το οποίο λειτουργούσε από γυναίκες, με υπηρεσίες προς γυναίκες. Οι μαίες θεωρούνταν αξιοσέβαστες μορφές, κάτι που φαίνεται από την παρουσία τους στη σκηνή της Γέννησης του Ιησού στις χριστιανικές εικόνες.
Στην πορεία της ιστορίας, οι κοινωνικο-οικονομικές και επιστημονικές εξελίξεις, είχαν σαν αποτέλεσμα η σημασία του ρόλου της μαίας να υποτιμηθεί και ειδικότερα ο ρόλος της στο τοκετό δυστυχώς να αλλάξει. Αρκετές φορές θεωρείται «βοηθός» ή άλλες φορές ότι δεν είναι απαραίτητη. Ωστόσο, η πορεία της μέσα στην ιστορία αλλά και πλήθος ερευνών επιβεβαιώνουν την αξία και την θεμελιώδη σημασία του ρόλου της για την γυναίκα, την οικογένεια, την κοινωνία. Και γι’ αυτόν τον λόγο γίνονται ατομικές, ομαδικές και συλλογικές προσπάθειες, προκειμένου να επιτευχθεί η στήριξη, ανάταση και ανάδειξη του ρόλου της!
