Στο 2ο προς 3ο 24ωρο ζωής τους είναι αρκετά σύνηθες για τα νεογνά να εμφανίσουν ίκτερο. Ο ίκτερος φαίνεται στο δερματάκι του μωρού ως μια κίτρινη χροιά, που ξεκινά από το πρόσωπο και προχωρά προς το υπόλοιπο σώμα.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα νεογνά έχουν μεγαλύτερη μάζα ερυθροκυττάρων (είναι τα κύτταρα που μεταφέρουν το οξυγόνο) σε σχέση με τους ενήλικες και τα ερυθροκύτταρά τους έχουν και μικρότερη διάρκεια ζωής.
Η ουσία που βγαίνει από τον μεταβολισμό των ερυθροκυττάρων λέγεται χολερυθρίνη. Τα ερυθροκύτταρα μεταβολίζονται στο ήπαρ (συκώτι) κι επειδή το συκώτι των νεογνών είναι σχετικά ανώριμο, δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο μεγαλύτερο φορτίο χολερυθρίνης, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ο φυσιολογικός νεογνικός ίκτερος.
Η χολερυθρίνη αποβάλλεται με τις κενώσεις. Αυτό σημαίνει ότι σημαντικό ρόλο για την αντιμετώπιση του ίκτερου έχει η διατροφή! Με άλλα λόγια, όσο πιο καλά ενυδατώνεται ένα νεογνό τόσο πιο πολλές κενώσεις θα έχει!
Προκαλεί ίκτερο ο θηλασμός;
Είναι σημαντικό τα νεογνά να είναι κοντά στη μαμά τους για να μπορούν να θηλάζουν όσο συχνά το ζητούν αλλά είναι σημαντικό να κάνουν και ενεργητικό θηλασμό προκειμένου να αντλούν επαρκή ποσότητα γάλακτος.
Αυτό έχει σημασία, γιατί ο ίκτερος μπορεί να προκαλέσει μια νωθρότητα (υπνηλία) στα νεογνά και τελικά να μειώσουν τους θηλασμούς ή οι θηλασμοί να μην είναι αποτελεσματικοί.
Η μαία που είναι κοντά σας, μπορεί να εκτιμήσει το πώς τρώει το νεογνό και να σας συμβουλεύσει σχετικά με την στάση, τις θηλαστικές κινήσεις και τον τρόπο προσκόλλησης του νεογνού στο στήθος.
Αν τελικά το παιδί πράγματι λόγω νωθρότητας δεν κάνει ενεργητικό θηλασμό, είναι απαραίτητη η άντληση του γάλακτος με το θήλαστρο, προκειμένου να έχει επαρκή ενυδάτωση και κενώσεις.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να δοθεί και ξένο γάλα, χωρίς όμως αυτό να πρέπει να αγχώνει την γυναίκα ότι θα χαθεί ο θηλασμός. Με την κατάλληλη συμβουλευτική κι έναν έλεγχο στην ποσότητα που θα δοθεί, ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί.
Η διακοπή του θηλασμού σπάνια επιλέγεται καθώς αυξάνει την πιθανότητα για παύση του θηλασμού πριν τον πρώτο μήνα ζωής. Ο μητρικός θηλασμός σε περίπτωση υπερχολερυθριναιμίας αντενδείκνυται σε πολύ σπάνιες παθολογικές περιπτώσεις.
Έχει παρατηρηθεί ότι στα νεογνά με αποκλειστικό θηλασμό, η φωτοθεραπεία έχει μια μικρή καθυστέρηση στην πτώση του ίκτερου.
Επίσης, υπάρχει μια κατηγορία ίκτερου που ονομάζεται ίκτερος από μητρικό γάλα κι εμφανίζεται μετά τις πρώτες 7 ημέρες με μια αύξηση μέχρι την 2η εβδομάδα και μπορεί να παραταθεί μέχρι τον πρώτο μήνα, όπου και ξεκινά να υποχωρεί.
Θυμηθείτε:
Κατευθυντήριες οδηγίες ίκτερου, Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, https://e-child.gr/latest-current-topics/guidelines-of-jaundice/
https://www.mitrikosthilasmos.com/2011/03/ikteros-kai-thilasmos.html
Μητρικός Θηλασμός και ίκτερος, Παπανικολάου Μαριάννα, http://ejournals.uniwa.gr/index.php/eleutho/article